Rozprawa w Trybunale Konstytucyjnym przerwana do 11 września 2020 roku
W dniu 18 sierpnia 2020r. odbył się po miesięcznej przerwie dalszy ciąg rozprawy dotyczącej tzw. ustawy dezubekizacyjnej. W rozprawie udział wzięli: ze strony Trybunału - pełny skład sędziów (15 osób), ze strony sejmu poseł Marek Ast i Arkadiusz Mularczyk oraz dwóch przedstawicieli Ministra Sprawiedliwości.
W trakcie rozprawy okazało się, że sędziowie mieli wiele wątpliwości, co do zapisów w rozpatrywanej ustawie. Posłom oraz prokuratorom zadawano szereg pytań, na które, przy ich uszczegółowieniu pytani albo nie umieli odpowiedzieć, albo mieli duże trudności z właściwą odpowiedzią na zadane pytanie, wielokrotnie odpowiadając wymijająco. Najczęściej zasłaniali się tzw. „sprawiedliwością społeczną” nie potrafiąc ustalić, gdzie jest granica tej sprawiedliwości. Zadający pytanie stwierdził, iż postępując w ten sposób, tak być może, że w przyszłości będzie się jeszcze „coś odbierać” w ramach dezubekizacji, bo ktoś stwierdzi, że jeszcze za mało uczyniono w tym zakresie.
Padło także pytanie, że po zmianie ekipy rządzącej może się zdarzyć, że czas pomiędzy 2015 rokiem i 2023 może zostać uznany za czasy państwa totalitarnego, to czy będzie należało postąpić w ten sam sposób z poszczególnymi grupami osób tzn. stosując odpowiedzialność zbiorową za błędy jednostek.
Innym trudnym pytaniem było podanie definicji „państwa totalitarnego”, ponieważ nigdzie nie została ona wyjaśniona w stosunku do Polski sprzed 1989 roku. Stwierdzenie to jest głównym motywem przewodnim w formułowaniu Art. 13a, b i c gniota ustawowego jakim stała się ustawa z dnia 18 lutego 1994r. Okazuje się, że jest to stwierdzenie stworzone i używane na potrzeby IPN-u dla realizacji tego aktu prawnego, aby nie było problemów i skomplikowanego uznawania osoby za powiązania z poprzednim „przestępczym” systemem.
Znamiennym dla przyszłej decyzji w sprawie ustawy może być ostatnie z pytań zadane przez Julię Przyłębską przedstawicielom sejmu i prokuratury, które brzmi następująco: czy ustawa pozbawia prawa do świadczenia emerytalnego, czy zmienia wysokość tego świadczenia?
Rozprawa została zakończona po ponad dwóch godzinach przez Prezes Julię Przyłębską, która stwierdziła, że dalszy ciąg rozprawy odbędzie się w dniu 11 września 2020r. o godzinie 1100.
Bogdan Piesto
