Straż Graniczna ma już 30 lat, lata 2012-2015
Kiedy zrządzeniem losu jak to w życiu bywa, zamiast do Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Lotniczych trafiłem do Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Zmechanizowanych jeszcze nie potrafiłem z takim spokojem powiedzieć SŁUŻBA!!!
Całą swoją karierę zawodową spędziłem w Straży Granicznej. Byłem w SG od pierwszego dnia od jej powołania, wybrałem ją nie mając świadomości że rozpocznę służbę w formacji, która ze względu na zmiany jakie rozpoczęły się w naszym kraju ze służby mocno związanej z militarną formą ochrony i obrony granicy stanie się wiodącą formacją graniczno - migracyjną o wyraźnie policyjnym charakterze.
Miałem okazję godnie i z szacunkiem służyć i pracować na różnych odcinkach granic RP, z różnymi ludźmi mającymi bardzo szerokie doświadczenia dotyczące ochrony granic tak z czasów przed 1989 roku jak i z tymi ,którzy projektowali i wprowadzali w życie nowy model działań, realizowany przez Straż Graniczną. Model który od początku zakładał realizację nowych zadań ze szczególnym uwzględnieniem tych realizowanych przez służby graniczne państw należących już do Unii Europejskiej i Schengen.
Przeszedłem wszystkie szczeble kariery zawodowej, służyłem na wielu stanowiskach, bardzo to sobie cenię, bo dzięki temu nauczyłem się jak ważne jest doświadczenie i szacunek szczególnie dla wiedzy i zaangażowania podwładnych oraz dyplomacja i cierpliwość w stosunku do kolejnych wizji tzw. „góry”.
Jako młody oficer miałem dużo szczęścia bo naprawdę ogromnym wyróżnieniem było dla mnie znalezienie się w dwóch zespołach opracowujących najpierw koncepcję działania Straży Granicznej po wejściu Polski do Unii Europejskiej, a dwa lata później koncepcję działania SG i innych służb już w ramach Układu z Schengen.
Poznałem wtedy panów komendantów i dyrektorów jako ludzi i funkcjonariuszy fantastycznie oddanych służbie, którzy korzystając ze swoich doświadczeń w otwarty sposób przygotowywali i wprowadzali w życie proces tworzenia nowej formacji. Napisałem proces bo to nie była krótkookresowa prosta akcja, tylko proces który czasem wychodzi lepiej czasem gorzej, ale trwa do dziś.
No i stało się, z takimi doświadczeniami tak we współpracy ze służbami i instytucjami krajowymi jak i zagranicznymi, po wykonaniu wielu działań i zadań w służbie tak na zachodniej, jak i wschodniej granicy, dnia 11.04.2012 roku spotkał mnie zaszczyt objęcia stanowiska Komendanta Głównego Straży Granicznej. Byłem strasznie dumny że będę mógł należycie uszanować i rozwijać dobre osiągnięcia moich poprzedników, bo każdy z nich ma wkład w budowanie i obraz dzisiejszej Straży Granicznej, ale wiedziałem też, że rozpoczyna się mój czas.
Wiedziałem że mogę wykorzystać to czego nauczyłem się wcześniej i w dobrym dla Straży Granicznej klimacie zrealizować kilka działań wzmacniających jej rolę i pozycję tak w ramach MSW jak i innych formacji i służb. Dziś wiem, że nie wszystko się udało, wiem że wiele spraw można było zrobić lepiej i wiem że zdarzały się i błędy.
Podzielę się jednak kilkoma refleksami dotyczącymi tego mojego czasu i działaniami które uważam za istotne w procesie budowania i tworzenia jak to potem wspólnie prezentowaliśmy - SPRAWNEJ SKUTECZNEJ NOWOCZESNEJ STRAŻY GRANICZNEJ!
Uważam w zgodzie poprzednikami, że siłą autonomicznej Straży Granicznej jest oparcie jej działań w systemie bezpieczeństwa państwa i zarządzania bezpieczeństwem granic UE na trzech mocnych filarach jakimi są:
- pion graniczny
- pion operacyjno-śledczy
- pion cudzoziemski
Dlatego też w trakcie mojej odpowiedzialności za SG skutecznie wprowadziliśmy szereg nowatorskich rozwiązań i regulacji ustawowych, mających na celu usprawnienie kontroli granicznej, oraz ustawowe przypisanie Straży Granicznej nowych zadań związanych z zapobieganiem i przeciwdziałaniem nielegalnej migracji poprzez ustanowienie prawa formacji do wykrywania, rozpoznawania, zapobiegania i ścigania przestępstw związanych z handlem ludźmi czy też zagrożeń o charakterze terrorystycznym.
Jeszcze w Bieszczadzkim Oddziale Straży Granicznej (2007-2012) w ramach przygotowania do EURO 2012 udało się wraz z ówczesną Służbą Celną wprowadzić wiele ułatwień w przekraczaniu granicy polsko – ukraińskiej poprzez zastosowanie pionierskich rozwiązań takich jak: ONE STOP – wspólna odprawa polsko –ukraińska służb granicznych i celnych w jednym czasie i miejscu, „zielonych pasów” umożliwiających sprawne i szybkie przekroczenie granicy z wykorzystaniem tzw. Systemu Wczesnego Ostrzegania.
Od kolegów komendantów nauczyłem się że środki kierowane na podejmowane działania co do zasady zawsze są ograniczone dlatego dążyliśmy optymalnego wykorzystania tychże sił i środków poprzez pełnienie służby granicznej przez wspólne patrole po obu stronach granicy tak z partnerami z UE jak i państw trzecich.
Jako świadomą kontynuację wcześniejszych wieloletnich założeń wprowadziliśmy nowatorskie na skalę całej UE rozwiązanie jakim była także realizacja i wprowadzenie w życie projektu wspólnych polsko – niemieckich placówek, które z sukcesem funkcjonują do dziś.
Dzięki ogromnemu zaangażowaniu jakim wykazał się pion graniczny przygotowaliśmy i następnie realizowaliśmy plany przygotowania całej Straży Granicznej do wykonywania zadań w ramach EURO 2012, podczas których Polska po raz pierwszy w warunkach strefy Schengen tymczasowo przywróciła kontrolę graniczną na granicach wewnętrznych. Mechanizmy dotyczące procesu i skali wprowadzania sprawdziły się i wtedy i stosowane są także teraz w czasie walki z Covid-19.
Formacja jest żywym organizmem który musi efektywnie reagować na zmiany tak w otoczeniu krajowym jak i międzynarodowym, innymi słowy musi mieć zdolność do reformowania się. Prace nad reformą struktur całej formacji i procesem przekształceń Straży Granicznej w wiodącą służbę graniczno-migracyjną wykonującą zadania na granicach zewnętrznych i wewnętrznych UE i Schengen oraz podziału zadań wewnątrz formacji zostały zgodnie z wieloletnią koncepcją 2009-2015 w zdecydowanej większości zrealizowane, przebudowaliśmy struktury organizacyjne oddziałów oraz lokalizację placówek na terenie kraju a wielu funkcjonariuszy musiało zdecydować o swoje zmianie miejsca.
Mając pełną świadomość wagi i roli jaka przypadła i pewnie przypadnie Straży Granicznej w ramach działań ze służbami granicznymi, policyjnymi i specjalnymi nie tylko polskimi ale także państw członkowskich UE oraz tzw. państw trzecich aktywnie zaangażowaliśmy Straż Graniczną we współpracę międzynarodową poprzez m.in. współuczestnictwo w wypracowaniu kierunków rozwoju Europejskiej Agencji FRONTEX, w tym poprzez stały udział funkcjonariuszy SG w misjach międzynarodowych, a także skuteczne wprowadzenie teleinformatycznego Europejskiego Systemu Nadzoru Granic „Eurosur” i współpracę z EUROPOLEM. Uznaliśmy ,że właściwe przygotowanie funkcjonariuszy SG do działania poza granicami kraju i utworzenie własnego gotowego do wykorzystania KONTYNGENTU MIĘDZYNARODOWEGO jest tak istotne że ujęliśmy to w zatwierdzonej następnie przez Ministra Spraw Wewnętrznych WIELOLETNIEJ KONCEPCJI FUNKCJONOWANIA STRAZY GRANICZNEJ NA LATA 2016-2022 , o której wiem że była a czy jest wykorzystywana???
Jako ostatnią za bardzo istotną ,wręcz strategiczną i w czasie mojego kierowania Strażą Graniczną ,i obecnie uważam to co było i jest związane z sytuacją na granicach wschodnich Polski i UE oraz wynikające z tego realne zagrożenia.
W reakcji na taki stan rzeczy opierając się także na doświadczeniach ukraińskich bardzo aktywnie zaangażowaliśmy się wypracowanie wspólnie z Ministerstwem Obrony Narodowej realnych zasad współdziałania z nowymi strukturami dowódczymi w Siłach Zbrojnych RP. W konsekwencji jesienią 2015 r. dokonana została istotna nowelizacja ustawy o Straży Granicznej, wprowadzająca możliwość i mechanizmy uzyskania wsparcia ze strony Sił Zbrojnych do realizacji zadań w ochronie granicy państwowej, w których niezbędne może być wykorzystanie możliwości militarnych.
Na taką refleksję potrzebowałem wielu lat służby ale zacznijmy od początku. Moja przygoda z formacją jaką jest Straż Graniczna zbiegła się szczęśliwie z ogromnymi zmianami przez które, kierując się świadomymi wyborami większości społeczeństwa razem przechodziliśmy.
Jesienią 1990 roku otrzymałem stopień podporucznika a miesiąc później bo w październiku weszła w życie ustawa zgodnie z którą rozformowano WOP i utworzono zupełnie nową formację Straż Graniczną. Wszyscy zostali zwolnieni ze służby i aby zostać przyjętymi do tak tworzonej formacji musieli napisać prośbę o przyjęcie i zostać w określonych przypadkach zweryfikowani przez specjalną komisję weryfikacyjną. Uważam że to była dobra decyzja i dziś jak czytam o swobodzie z jaką rządzący wypowiadają się o tych żołnierzach i funkcjonariuszach jak o jakichś przestępcach, to bardzo mi przykro i mam o to wielki żal, bo nie o takim traktowaniu swoich obywateli, żołnierzy i fukcjonariuszy przez ich już wolną Ojczyznę myślałem.
Uczono mnie że winę trzeba udowodnić, a praw nabytych bez prawomocnego wyroku odbierać nie wolno!!!
I to moja pierwsza refleksja na temat tego gdzie aktualnie po 30 latach istnienia znalazła się moja formacja.
CO NA GRANICY?
Magdalena SURMACZ
Komenda Główna Straży Granicznej – Warszawa
OZNAKOWANIE POLSKO – LITEWSKIEJ I POLSKO – BIAŁORUSKIEJ GRANICY PAŃSTWOWEJ
I. INFORMACJE OGÓLNE
1. Polsko – litewska granica państwowa.
Długość polsko – litewskiej granicy państwowej wynosi 104 280 m w tym:
- wody graniczne – 24 530 m,
- odcinek lądowy – 79 750 m.
Oznakowana jest:
- 182 znakami granicznymi (tzw. wspólne słupy) na odcinku lądowym,
- 29 znakami granicznymi na wodach granicznych,
- 6 przejściowymi znakami granicznymi w miejscach przejścia granicy państwowej z odcinka wodnego na lądowy i odwrotnie.
Trójstyk granic państwowych Rzeczypospolitej Polskiej, Republiki Białoruś i Republiki Litewskiej zostanie oznakowany pośrednio znakiem granicznym „Marycha”, który stanowić będą trzy słupy graniczne ustawione na brzegach rzeki Marycha na terytoriach właściwych państw.
Trójstyk granic państwowych Rzeczypospolitej Polskiej, Federacji Rosyjskiej i Republiki Litewskiej oznakowany jest znakiem granicznym „Wisztyniec”, który stanowi granitowy monolit stabilizowany bezpośrednio w punkcie styku granic państwowych.
2. Polsko – białoruska granica państwowa.
Długość polsko – białoruskiej granicy państwowej wynosi 418 240 m w tym:
- wody graniczne – 232 090 m,
- odcinek lądowy 186 150 m.
Oznakowana jest:
- 349 znakami granicznymi na odcinku lądowym,
- 311 znakami granicznymi na wodach granicznych,
- 9 przejściowymi znakami granicznymi w miejscach przejścia granicy państwowej z odcinka wodnego na lądowy i odwrotnie.
Trójstyk granic państwowych Rzeczypospolitej Polskiej, Republiki Białoruś i Ukrainy nie został dotychczas oznakowany z powodu braku stosownej trójstronnej umowy międzypaństwowej, której projekt przewiduje oznakowanie punktu styku granic państwowych pośrednio, trzema słupami granicznymi ustawionymi na brzegach rzeki Bug na terytoriach właściwych państw.
II. PODSTAWY PRAWNE REGULUJĄCE PRZEBIEG LINII GRANICY PAŃSTWOWEJ
1. Podstawą prawną regulującą przebieg polsko – litewskiej linii granicy państwowej jest Umowa między Rzeczpospolitą Polską a Republiką Litewską o wspólnej granicy państwowej, stosunkach prawnych na niej obowiązujących oraz o współpracy i wzajemnej pomocy w sprawach granicznych, sporządzona w Wilnie dnia 5 marca 1996 roku.
2. Podstawą prawną regulującą przebieg polsko – białoruskiej linii granicy państwowej jest obowiązująca w stosunkach z Republiką Białorusi Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich o stosunkach prawnych na polsko – radzieckiej granicy państwowej oraz współpracy i wzajemnej pomocy w sprawach granicznych, podpisana w Moskwie dnia 15 lutego 1961 roku.
III. OZNAKOWANIE GRANICY PAŃSTWOWEJ W TERENIE
1. Polsko – litewska granica państwowa.
Polsko – litewska granica państwowa oznakowana jest w terenie następującymi znakami granicznymi:
- na lądowych odcinkach granicy państwowej – znakami granicznymi w formie słupów żelbetonowych stabilizowanych na linii granicy państwowej (tzw. wspólne słupy);
- na odc., gdzie granica państw. przebiega linią środkową granicznych wód płynących – rzeka Marycha (Mara) i strumień bez nazwy oraz gdzie przebiega przez jezioro Gaładuś (Galadusys), zn. granicznymi skł. się z 2 słupów żelbetonowych, które stabilizowane są po obu stronach jeziora, rzeki, strumienia lub na jednym brzegu i wyspie;
- w miejscach przejścia linii granicy państwowej z odcinka wodnego na lądowy i odwrotnie, znakami granicznymi składającymi się z reguły ze wspólnego słupa oraz jednego lub dwóch słupów kierunkowych.
Znak graniczny Nr 019 stabilizowany w miejscu przejścia granicy państwowej z odcinka wodnego (rzeka Marycha) na odcinek lądowy.
- na odcinkach, gdzie granica państwowa przebiega przez jezioro Łopuchis (Gilbietis), Bałądź (Balandis), Gaładuś (Galadusys) i Dunajewo (Dunajevas) – pomocniczymi znakami granicznymi w formie pław drążkowych wykonanych z laminatu poliestrowo – szklanego, stabilizowanymi na linii granicy państwowej zgodnie ze współrzędnymi punktów matematycznych.
Po prawej: pomocniczy znak graniczny (pława).
Jezioro Gaładuś, pławy nr 11, 12, 13.
2. Polsko – białoruska granica państwowa.
Polsko – białoruska granica państwowa oznakowana jest w terenie następującymi znakami granicznymi:
- na odcinkach lądowych – dwoma żelbetonowymi słupami granicznymi, ustawionymi z reguły w odległości 2,5 m od linii
granicy po obu stronach i ustawionym pomiędzy nimi na samej linii granicy czterościennym kamiennym lub
żelbetonowym słupkiem;
- na odcinkach wód granicznych – dwoma żelbetonowymi słupami granicznymi, ustawionymi na obu brzegach rzeki,
strumienia, kanału względnie na jednym z brzegów i wyspie;
- w punktach zasadniczego załamania linii granicy i w poszczególnych charakterystycznych jej miejscach – dwoma żelbetonowymi granicznymi słupami i żelbetonowym monolitem, ustawionym między słupami na samej linii granicy,
- w miejscach przejścia linii granicy z odcinka lądowego na odcinek wodny i z wodnego na lądowy – trzema żelbetonowymi słupami granicznymi i żelbetonowym słupkiem lub żelbetonowym monolitem, przy czym dwa słupy i słupek lub monolit między nimi zostają ustawione na jednym brzegu rzeki lub jeziora, a trzeci słup – kierunkowy – na przeciwległym brzegu na przedłużeniu linii granicy;
- na odcinkach, gdzie granica przebiega przez jezioro Szlamy i Wiązowiec – pomocniczymi znakami granicznymi w formie pław.
IV. INFORMACJE DODATKOWE O TRÓJSTYKACH GRANIC PAŃSTWOWYCH
Zgodnie z Porozumieniem między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej, Rządem Federacji Rosyjskiej i Rządem Republiki litewskiej w sprawie określenia punktu styku granic państwowych, sporządzonym w Wilnie dnia 27 października 2005 roku, Wspólna Polsko – Rosyjsko – Litewska Komisja osadziła w punkcie styku granic państwowych Rzeczypospolitej Polskiej, Federacji Rosyjskiej i Republiki Litewskiej znak graniczny „Wisztyniec” i sporządziła stosowne dokumenty demarkacyjne.
Dokumenty wejdą w życie w dniu wymiany not stwierdzających wykonanie niezbędnych procedur wewnątrzpaństwowych.
Znak graniczny stanowi granitowy monolit w kształcie walca o wysokości 1,75 m i średnicy 0,50 m, zakończony stożkiem o wysokości 0,15 m oraz granitowa podstawa. Na monolicie w sektorach, które wyznaczają kierunki przebiegu granic trzech państw, zostały wykute właściwe godła państwowe oraz nazwa państwa i znaku granicznego w oficjalnym języku danego państwa.
Znak graniczny „Wisztyniec”.
Na podstawie Porozumienia między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej, Rządem Republiki Białorusi i Rządem Republiki Litewskiej w sprawie punktu styku granic państwowych Rzeczypospolitej Polskiej, Republiki Białorusi i Republiki Litewskiej, sporządzone w Wilnie dnia 16 września 2009 roku, została powołana Wspólna polsko – białorusko – litewska komisja, której zadaniem jest oznakowanie punktu styku granic państwowych Rzeczypospolitej Polskiej, Republiki Litewskiej i Republiki Białorusi.
Punkt styku granic państwowych stanowi przecięcie linii środkowej rzeki Marycha z przedłużeniem linii polsko – białoruskiej granicy państwowej. Zostanie on oznakowany pośrednio znakiem granicznym „Marycha”, który stanowić będą trzy słupy graniczne ustawione na brzegach rzeki Marycha na terytoriach właściwych państw.
Punkt styku granic państwowych Rzeczypospolitej Polskiej, Republiki Białorusi i Ukrainy nie został dotychczas oznakowany. Strony uzgodniły treść Porozumienia między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej, Rządem Republiki Białorusi i Gabinetem Ministrów Ukrainy w sprawie punktu styku granic państwowych Rzeczypospolitej Polskiej, Republiki Białorusi i Ukrainy.
Dotychczas nie zostało ono podpisane z powodu przeciągających się uzgodnień między Republiką Białorusi a Ukrainą w sprawie wytyczenia granicy państwowej.
CO NA GRANICY?
Magdalena SURMACZ
Komenda Główna Straży Granicznej – Warszawa
OZNAKOWANIE POLSKO – LITEWSKIEJ I POLSKO – ROSYJSKIEJ GRANICY PAŃSTWOWEJ
Długość polsko – rosyjskiej granicy państwowej wynosi 232 040 m, w tym:
· Zalew Wiślany – 11 480 m;
· odcinek rozgraniczający morze terytorialne Rzeczypospolitej Polskiej i Federacji Rosyjskiej 22 210 m;
· odcinek lądowy – 198 350 m.
Oznakowana jest:
- 434 znakami granicznymi na odcinku lądowym;
- na Zalewie Wiślanym 18 znakami granicznymi w formie pław morskich lub wiech (w zależności od pory roku);
- Trójstyk granic państwowych Rzeczypospolitej Polskiej, Federacji Rosyjskiej i Republiki Litewskiej oznakowany jest
znakiem granicznym „Wisztyniec”, który stanowi granitowy monolit stabilizowany bezpośrednio w punkcie styku granic państwowych.
II. PODSTAWY PRAWNE REGULUJĄCE PRZEBIEG LINII GRANICY PAŃSTWOWEJ
Podstawą prawną regulującą przebieg polsko – rosyjskiej granicy państwowej jest:
- Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich o stosunkach prawnych na polsko – radzieckiej granicy państwowej oraz współpracy i wzajemnej pomocy w sprawach granicznych, podpisana w Moskwie dnia 15 lutego 1961 roku.
- Umowa między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich o wytyczeniu istniejącej polsko – radzieckiej granicy państwowej w części przyległej do Morza Bałtyckiego podpisana w Moskwie dnia 5 marca 1957 r.
- Umowa między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich o rozgraniczeniu morza terytorialnego (wód terytorialnych), strefy ekonomicznej, strefy rybołówstwa morskiego i szelfu kontynentalnego na Morzu Bałtyckim, podpisana w Moskwie dnia 17 lipca 1985 r.
III. OZNAKOWANIE GRANICY PAŃSTWOWEJ W TERENIE
Polsko – rosyjska granica państwowa oznakowana jest w terenie następującymi znakami granicznymi:
- na odcinkach lądowych – dwoma żelbetonowymi słupami granicznymi, ustawionymi z reguły w odległości 2,5 m od linii granicy po jej obu stronach i ustawionym pomiędzy nimi na samej linii granicy czterościennym kamiennym lub żelbetonowym słupkiem;
- na Zalewie Wiślanym w okresie nawigacji pomocniczymi znakami granicznymi – 18 pławami, w tym jedną świetlną, a w pozostałym okresie roku wiechami, ustawionymi na samej linii granicy;
- przy przejściu linii granicy z odcinka lądowego na Zalew Wiślany oraz z Zalewu na ląd, znakami granicznymi nr 2417 i nr 2436 stabilizowanymi na obu brzegach Zalewu;
- przy przejściu linii granicy z odcinka lądowego na Zatokę Gdańską znakiem granicznym nr 2439 stabilizowanym na brzegu Zatoki.
Znaki graniczne nr 2417, 2436 i 2439 mają formę żelbetonowych monolitów w kształcie czterościennej piramidy o kwadratowej podstawie, osadzonej na fundamencie.
Wysokość monolitów od powierzchni ziemi wynosi 2,5 m. W odległości 1,2 m od podstawy na monolitach znajdują się pionowe szczeliny służące, w przypadku znaków granicznych nr 2417 i 2436 do kontroli położenia pław w stosunku do linii granicy przebiegającej przez Zalew Wiślany. Szczelina w monolicie znaku granicznego nr 2439 obecnie nie jest wykorzystywana.
Oprócz znaków granicznych na brzegach Zalewu Wiślanego ustawione są na linii granicy w odległości 294, 4 m od znaku granicznego nr 2417 i 55 metrów od znaku granicznego nr 2436 stawy nabieżnikowe. Wymienione stawy łącznie z monolitami tworzą nabieżniki do ustawiania pław na linii granicy przebiegającej przez Zalew Wiślany.
Zgodnie z Porozumieniem między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej, Rządem Federacji Rosyjskiej i Rządem Republiki Litewskiej w sprawie określenia punktu styku granic państwowych, sporządzonym w Wilnie dnia 27 października 2005 roku, Wspólna Polsko – Rosyjsko – Litewska Komisja osadziła w punkcie styku granic państwowych Rzeczypospolitej Polskiej, Federacji Rosyjskiej i Republiki Litewskiej znak graniczny „Wisztyniec” i sporządziła stosowne dokumenty demarkacyjne.
Dokumenty wejdą w życie w dniu wymiany not stwierdzających wykonanie niezbędnych procedur wewnątrzpaństwowych.
Znak graniczny stanowi granitowy monolit w kształcie walca o wysokości 1,75 m i średnicy 0,50 m, zakończony stożkiem o wysokości 0,15 m oraz granitowa podstawa. Na monolicie w sektorach, które wyznaczają kierunki przebiegu granic trzech państw, zostały wykute właściwe godła państwowe oraz nazwa państwa i znaku granicznego w oficjalnym języku danego państwa.
